Je kindje
Het hoofdje is zo groot als een knikker, de vuistjes zijn zo groot als een erwt. Door al dat gespartel in het vruchtwater worden de spieren van je kindje steeds krachtiger. Hij kan nu een vuistje maken en zijn armen en benen buigen. Ondertussen kan je kind nu het mondje openen en de lipjes samenpersen. Echt zuigen, mag je het nog niet noemen, maar het begint er al wel een beetje op te lijken.
Je kindje slikt nu ook geregeld vruchtwater in. En omdat de nieren al werken, doet je kindje ook kleine plasjes. De afvalproducten van je kindje worden overigens geregeld afgevoerd.
Zijn ledematen en inwendige organen zijn aangelegd. Vanaf nu hoeft hij alleen nog maar te groeien en te rijpen. Dat rijpen is erg belangrijk. Je kind is in aanleg wel klaar, maar kan buiten de baarmoeder nog niet in leven blijven.
Jij
Je borsten zijn nu lang zo gevoelig niet meer als in de eerste drie maanden. Maar groot zijn ze waarschijnlijk nog wel. Ze zijn misschien wel een hele cupmaat gegroeid. Een zwangerschapsbeha die goede ondersteuning biedt, heb je echt nodig. Een zwangerschapsbeha is niet alleen stevig, maar je borsten kunnen er ook in ‘groeien’.
De omvang van je borsten de komende maanden nog meer toe omdat de melkklieren zich gaan voorbereiden op de borstvoeding. Je ziet misschien ook al blauwe aderen door de huid heen schemeren en je tepels worden onder invloed van de zwangerschapshormonen groter en donkerder van kleur.
Ook neemt de hoeveelheid bloed in je lichaam toe. Dit is nodig om te voldoen aan de eisen van de groeiende baarmoeder en placenta. Er komt maar liefst anderhalve liter bij: vijf liter wordt zes tot zesenhalve liter. Er wordt vooral veel bloedplasma aangemaakt.
Doordat je meer bloed hebt, moet je hart harder werken om al dat bloed rond te pompen. Je hart slaat nu vijftien tot twintig keer per minuut extra. Het kan dat je al wat druppeltjes melk lekt uit je borsten. Dat is volkomen normaal en kan geen kwaad. Meestal stopt dit ook weer tot de laatste weken voor de uitgerekende datum.
Inschrijven voor een zwangerschapscursus
Als je van plan bent om een zwangerschapscursus te volgen, is het nu de tijd om je aan te melden. Sommige cursussen zitten namelijk snel vol. De meeste zwangerschapscursussen beginnen rond de 24-28 weken, maar er zijn ook genoeg cursussen waar je al terecht kunt als je rond de 15 weken bent.
Informatie over de verschillende cursussen vind je bij de plaatselijke thuiszorgorganisatie of je verloskundige. Maar ook op internet vind je veel informatie over zwangerschapscursussen.
Tripletest
Als je te laat bent voor de combinatietest, kun je de zogenoemde tripletest laten uitvoeren. De tripletest is een bloedtest die gedaan wordt in week 15 -18 van de zwangerschap. Deze test is minder betrouwbaar dan de combinatietest. De tripletest berekent behalve de kans op een kind met het syndroom van Down ook de kans op een open ruggetje. Ook kun je de Niet Invasieve Prenatale Test (NIPT) laten doen. Deze berekent of je ongeboren kindje een verhoogde kans heeft op het Down-, Edwards- of Pataunsyndroomt.