Spataderen

Omdat het bloedvolume tijdens de zwangerschap toeneemt, wordt ook de druk in de bloedvaten van de onderhelft van het lichaam groter. Verderop in de zwangerschap komt daar de zware druk van de baarmoeder nog bij. Hierdoor kunnen spataderen ontstaan. Elastische kousen kunnen verlichting geven. Door de benen 's nachts wat hoger te leggen kunnen de klachten afnemen. Maar geen kussen in de knieholte leggen! Altijd aan het voeteneind en ook nog het liefst onder de matras. Advies: blijf niet te lang achter elkaar zitten of staan want dit kan de bloedcirculatie belemmeren. De bloedcirculatie kan bevorderd worden door na het douchen met koud water na te spoelen.

Aambeien

Aambeien zijn spataderen van de anus. Het hormoon progesteron heeft een verslappende werking op de wand van de bloedvaten in en in de omgeving van de anus. In de zwangerschap kunnen aambeien gemakkelijk ontstaan of groter worden. Obstipatie moet zoveel mogelijk voorkomen worden, omdat de aambeien hierdoor kunnen groeien. Daarom is het aan te bevelen om vezelrijk voedsel te eten en voldoende te drinken (minimaal 2 liter per dag). Vaak worden de aambeien na de bevalling weer kleiner of verdwijnen ze zelfs helemaal. Er is speciale zalf om aambeien te behandelen.

Bandenpijn

De baarmoeder hangt aan banden die vastzitten aan het bekken. Bij het groeien van de baarmoeder worden de banden uitgerekt. Dit veroorzaakt een stekend gevoel in de onderbuik met uitstraling naar de liezen en de schede. Meestal gaan de klachten vanzelf weer over.

Bekkenpijn

Bekkenpijn kan het gevolg zijn van de verweking van de banden en weefsels van het schaambeen en de gewrichten bij het staartbeentje. Een geringe verweking is normaal en zorgt ervoor dat het kindje het bekken bij de bevalling gemakkelijker kan passeren. Neem bij erge bekkenpijn contact met de verloskundige op. Zo nodig vindt dan doorverwijzing plaats naar een bekkentherapeut.

Blaasontsteking

Zwangere vrouwen moeten meestal vaak plassen. Als het plassen pijnlijk is of als je buikpijn hebt of regelmatig een harde buik, neemt dan contact met de huisarts op. Die kan de urine onderzoeken en bij een eventuele blaasontsteking een antibioticakuur voorschrijven.

Vaginaal bloedverlies

Bloedverlies tijdens de zwangerschap is soms onschuldig maar kan ook een voorteken zijn van een miskraam.
In het begin van de zwangerschap kan bloedverlies optreden doordat de baarmoedermond door de toegenomen doorbloeding gemakkelijker bloedt. Dat kan het geval zijn na gemeenschap of (harde) ontlasting.
Een innestelingsbloeding is de meest voorkomende vorm van bloedverlies in het eerste trimester van de zwangerschap. Deze bloeding ontstaat als de vrucht zich nestelt in de wand van de baarmoeder.
Verderop in de zwangerschap kan bloedverlies veroorzaakt worden door een laagliggende of voorliggende placenta. In het laatste geval kan dat gepaard gaan met buikpijn. Bij bloedverlies na 16 weken is het altijd raadzaam contact met de verloskundige op te nemen .

Carpale-tunnelsyndroom

Tijdens de zwangerschap circuleert er extra vocht door het lichaam. Dit kan druk veroorzaken op de zenuwen die van de binnenzijde van de pols naar de hand lopen. Dat geeft vaak een tintelend gevoel in de vingers. Ook kan er pijn ontstaan. Tegen deze aandoening bestaat geen afdoende therapie. Soms maar lang niet altijd, kan fixatie (vastzetten) van de pols door een gipsspalk enige verlichting bieden. Het dragen van polsbeschermers die bij het skaten gebruikt worden, kan soms ook uitkomst bieden. Bij zeer ernstige klachten (krachtverlies) kan een operatieve ingreep nodig zijn. De meeste klachten gaan na de bevalling echter vanzelf weer over.

Harde buiken (contracties)

Harde buiken, ook wel 'zwangerschapscontracties' genoemd, kunnen in de tweede helft van de zwangerschap optreden. Het zijn samentrekkingen van de baarmoeder, die vaak spontaan ontstaan maar vaak ook veroorzaakt worden door de bewegingen van het kindje of door plotseling bukken, opstaan of tillen. Ook stress kan een harde buik veroorzaken.
Harde buiken kunnen geen kwaad - ook voor het kindje niet - zolang ze geen pijnklachten geven, er geen vaste regelmaat in zit en er geen andere klachten zijn zoals bloedverlies, vruchtwaterverlies of pijn bij het plassen. Is er wél sprake van een zekere regelmaat en zijn de harde buiken erg pijnlijk, dan is het raadzaam contact met de verloskundige op te nemen.

Jeuk

Veel zwangere vrouwen hebben last van jeuk op de huid. Meestal gaat het om een onschuldige vorm van zwangerschapsuitslag. De oorzaak is niet bekend. De jeuk wordt als erg vervelend ervaren en is lastig te verhelpen. Als er vochtblaasjes, blaren of wondjes bij ontstaan of als je jeuk hebt in de handpalmen of onder de voetzolen, is het raadzaam contact met de verloskundige op te nemen. Inwrijven met vaseline, mentholpoeder of aftersuncrème kan helpen om de jeuk te verminderen. Ook het drinken van guldenroedethee geeft soms verlichting. Het gebruik van hormoonhoudende zalven tijdens de zwangerschap wordt echter afgeraden.

Kuitkrampen

Kuitkrampen treden met name 's nachts op. De oorzaak hiervan is, dat de extra druk op de bloedvaten ineens weg valt als je gaat liggen. Door de tenen met een gestrekt been naar de neus te (laten) trekken, kunnen de krampen soms verdwijnen. Massage wil ook wel eens helpen.

Geen of minder leven voelen

Onder zwangere vrouwen bestaat een grote variatie in het opmerken en ervaren van kindbewegingen. Iemand die voor het eerst zwanger is, voelt het kindje omstreeks 18 tot 22 weken voor de eerste keer. Iemand die al eerder zwanger is geweest, voelt het kindje omstreeks 16 tot 18 weken en soms zelfs eerder. Het moment dat het kindje voor het eerst voelbaar is, wordt ook bepaald door de plaats van de placenta. Als die tegen de buikwand ligt, kan het namelijk wat langer duren voordat je het kindje voor het eerst voelt bewegen. In deze weken kan het voelen van leven nog erg wisselend zijn. Soms zijn er ook dagen dat je helemaal geen leven voelt. Partners voelen het kindje vaak later dan de moeder voor het eerst bewegen. Vanaf 28 weken zwangerschap worden de bewegingen van het kindje sterker en moet het iedere dag voelbaar zijn. Door ruimtegebrek worden de bewegingen van het kindje tegen het eind van de zwangerschap vaak anders en soms minder heftig. Als je het kindje niet of beduidend minder vaak voelt bewegen is het belangrijk om rust te nemen door op je zij op bed of bank te gaan liggen. Mocht je het kindje dan nog steeds niet duidelijk voelen, is het raadzaam contact met de verloskundige op te nemen.

Maagzuur

Progesteron is een geslachtshormoon dat tijdens de zwangerschap in tamelijk grote hoeveelheden door de placenta wordt geproduceerd. Dit hormoon veroorzaakt verslapping van de spier tussen de slokdarm en de maag. Door deze verslapping kan het maagzuur gemakkelijker in de slokdarm terecht komen. Een extra kussen 's nachts en veel kleine maaltijden overdag kunnen helpen deze klacht te verminderen. Vermijd ook vette en scherp gekruide maaltijden, evenals het nuttigen van koffie, thee, jus d'orange en koolzuurhoudende dranken. Soms helpt een lepel vla of een slok melk. Mocht dit allemaal niet baten, dan kunnen zuurbindende middelen uitkomst bieden. Informeer hiernaar bij de verloskundige.

Misselijkheid

Misselijkheid is vaak een van de eerste zwangerschapsverschijnselen en treedt vooral ‘s morgens op na het wakker worden. Het kan ook tot braken leiden. Bij de meeste vrouwen gaat de misselijkheid na ongeveer 16 weken vanzelf weer over. Bij sommige vrouwen houdt de misselijkheid echter de hele zwangerschap aan. Enkele tips tegen misselijkheid: eet voor het opstaan een beschuitje of een cracker; gebruik regelmatig kleine en lichte maaltijden.
Als zwangerschapsbraken overgaat in overmatig braken is het raadzaam contact op te nemen met de verloskundige. Van overmatig braken is sprake, als een zwangere vrouw helemaal geen vocht en/of voedsel meer binnen kan houden. Soms kan een ziekenhuisopname dan nodig zijn en wordt daar een infuus toegediend om (verdere) uitdroging te voorkomen.

Neus- en tandvleesbloedingen

Tijdens de zwangerschap kun je gemakkelijk een bloedneus krijgen. Dat komt omdat de wanden van de bloedvaatjes in de neus dunner en beter doorbloed zijn. Ook de bloedvaatjes van het mondslijmvlies zijn gevoeliger. Dat is er de oorzaak van, dat bloedend tandvlees nogal eens voorkomt bij zwangere vrouwen. Gebruik dan liever een zachte tandenborstel.

Obstipatie (verstopping)

Harde ontlasting komt in de zwangerschap regelmatig voor. Onder invloed van de zwangerschapshormonen werken de darmen trager, waardoor de ontlasting dikker en hard wordt. Daarom is het belangrijk veel te drinken (minimaal 2 liter per dag), vezelrijk voedsel (volkorenbrood, fruit, groenten) te eten en voldoende te bewegen.

Rugpijn

Rugpijn komt veel voor in de zwangerschap. Deze pijn ontstaat mede door de veranderingen in de lichaamshouding als gevolg van de groeiende baarmoeder. Hormoonveranderingen leiden tot een grotere beweeglijkheid van de bekkengewrichten en verweking van de banden. Door te zwemmen en rugspieroefeningen te doen, kunnen de spieren soepel gehouden worden. Het dragen van hoge hakken wordt afgeraden. Als de rugklachten blijven aanhouden kunnen fysiotherapie en/of oefentherapie (Mensendieck of Caesar) voor verlichting zorgen.

Vermoeidheid

Bij 90% van de zwangere vrouwen komt vermoeidheid voor. Zwanger zijn kost nu eenmaal veel energie. Luister goed naar je lichaam en neem de nodige rust. Probeer overdag een dutje te doen en ga 's avonds op tijd naar bed. Soms is bloedarmoede de oorzaak van de vermoeidheid maar lang niet altijd.

Vocht vasthouden

Iedere zwangere vrouw houdt vocht vast. Dikke enkels en vingers kunnen geen kwaad, zolang de bloeddruk normaal is en er geen klachten zijn, zoals braken, maagpijn en/of bovenbuikpijn. Brandnetelthee werkt vocht afdrijvend. Blijf wel voldoende water drinken.

Zwangerschapsstrepen (Striae)

Zwangerschapsstrepen of striae ontstaan, als het uitrekken van de huid de groei van de baarmoeder niet meer kan bijhouden. Er komt dan een grote spanning op de huid te staan en de opperhuid begint een beetje te scheuren. Tijdens de zwangerschap zijn de zwangerschapsstrepen paarsrood. Na de bevalling verbleken ze. Ook worden ze kleiner maar helemaal weg gaan ze nooit. Er zijn geen crèmes op de markt of methodes die deze striemen kunnen voorkomen.